الف) از نظر موقعیت کالا

1.    بارنامه دریایی کالای بارگیری شده  («B/L»  Shipped Bill of Lading)

نشان دهنده این است که کالا توسط متصدی حمل تحویل گرفته شده و در کشتی بارگیری شده است. بر روی چنین بارنامه ای عبارت «Shipped» یا «On Board» قید می شود.

2.    بارنامه دریایی کالای دریافت شده  (Received for Shipment B/L)        

نشان دهنده این است که کالا توسط متصدی حمل، برای حمل دریافت شده اما بارگیری نشده است. در عمل، بانکها از قبول چنین بارنامه  ای خودداری می کنند مگر اینکه در قرارداد بین خریدار و فروشنده، اعتبار آن مورد پذیرش واقع شود.

ب) از نظر تعداد وسیله حمل

3.    بارنامه دریایی مستقیم  (Direct Bill of Lading)

برای حمل کالا از بندری به بندر دیگر بدون تغییر کشتی و ارسال مستقیم کالا به گیرنده استفاده می شود.

4.    بارنامه حمل مرکب  (Combined Bill of Lading)

در مورد حمل کالا با بیش از یک نوع وسیله حمل و تحت حمل و نقل مرکب یا چند وجهی استفاده می  شود. صادر کننده این نوع بارنامه، یعنی متصدی حمل و نقل چند وجهی ؛ مسئولیت حمل از زمان دریافت کالا تا تحویل آن را بر عهده دارد

توضیح: تحت تاثیر شیوه حمل و نقل مرکب، گروه  هایی با نام Non Vessel Operating Carrier (NVOC) یا Non Vessel Operating Common Carrier (NVOCC) ، وارد فعالیت حمل و نقل شده اند. این متصدیان حمل، بارنامه را برای حمل کالا با کشتی یا وسیله حملی صادر می  کنند که نه مالک آن هستند و نه اداره آن را بر عهده دارند و عمدتا در حمل کالا با کانتینر فعالیت می  کنند. زیرا گسترش استفاده از کانتینر برای حمل و نقل کالا باعث گسترش و تسهیل حمل و نقل مرکب شده است. در کشتیرانی کانتینری که امروزه بیشتر فعالیت مربوط به کشتیرانی لاینر را شامل می شود، شرکت کشتیرانی، هم مدیریت کشتی و هم مدیریت بار را بر عهده دارد. یعنی هم مالک کشتی است و هم مالک کانتینرها. با روی کار آمدن NVOCCها، شیوه کاری به این سمت گرایش می  یابد که کشتیرانی ها فقط مدیریت کشتی را به دست بگیرند و مدیریت کانتینر و بار را NVOCCها  به دست بگیرند

5.    بارنامه سراسری (Through Bill of Lading)

مانند بارنامه مرکب است، اما این نوع بارنامه زمانی صادر می شود که یک حلقه از زنجیره حمل و نقل، الزاما دریایی باشد.

ج) از نظر شرایط کالای مورد حمل

6.    بارنامه دریایی تمیز یا غیر مخدوش (Clean Bill of Lading)

اگر در بارنامه ذکری از معیوب بودن کالا یا بسته بندی آن نباشد و به ضمیمه آن نیز یادداشتی نباشد، بارنامه تمیز یا غیر مخدوش یا بدون قید و شرط نامیده می شود. البته بارنامه باید دارای این شرایط باشد. در غیر این صورت ارزش و اعتبار خود را از دست می دهد. روی چنین بارنامه  ای این عبارت قید می-شود:

Received in Apparent Good Order and Condition

7.    بارنامه دریایی غیر تمیز یا مخدوش (Claused Bill of Lading)

در آن صریحا در مورد نقص و عیب کالا یا بسته بندی آن قید شده است. در معاملات مبتنی بر اعتبارات اسنادی، بانکها از قبول بارنامه های مخدوش «Claused»  خودداری می کنند.  

د) از نظر نوع خدمات حمل و نقل

8.    بارنامه تحت خدمات منظم کشتیرانی (Liner Bill of Lading)

این نوع بارنامه برای محموله کشتی  هایی صادر می شود که دارای برنامه حرکت مشخصی بوده و مسیرهای مشخصی را طی می کنند (همان خطوط لاینر).

9.    بارنامه تحت خدمات کشتیرانی ترمپ (Charter Party Bill of Lading)

برای کالاهایی که با کشتی اجاره  ای حمل می شوند صادر می  شود. حمل بار تحت این نوع بارنامه، تابع قرارداد چارتر (اجاره) می  باشد. مثلا یک فردی کشتی را اجاره بلند مدت می  کند و خود او که اجاره کننده کشتی است، از یک، دو یا چند صاحب کالا، کالا برای حمل دریافت می  کند. در این صورت اجاره کننده اول، به هر یک از صاحبان کالا بارنامه می  دهد نه اینکه با آنها چارترپارتی تنظیم کند. این بارنامه  ها تحت چارترپارتی صادر می  شوند. این نوع بارنامه  ها مورد قبول بانکها نمی  باشند مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد

بارنامه به عنوان یك سند كلیدی در كشتیرانی و حمل و نقل چند كاربرد دارد. از جمله :

1- نشان دهنده قرارداد حمل است  (Evidence of contract of carriage)

2- رسید كالا است (The receipt of goods)

3- سند مالكیت كالا است  (Document of title to the goods)

1-    بارنامه نشان دهنده این است كه كالا یا بار برای حمل به مقصد تعیین شده به حمل كننده تحویل داده شده است و ضوابطی كه حمل و نقل طبق آن انجام می شود را با جزئیات و یا با اشاره به مرجع آن نام می برد

2-    نشان دهنده این است كه حمل كننده بار را تحویل گرفته است

(Carrier must “Deliver what he received as he received it” unless relieved by the excepted perils)

3-    سند مالكیت كالا: سندی است كه طبق آن به دارنده آن اجازه داده می شود بعد از رسیدن كشتی به مقصد، بار را از حمل كننده تحویل بگیرد. هم چنین بارنامه به دارنده آن اجازه می دهد تحت ضوابط قرارداد حمل، در صورت فقدان كالا یا آسیب دیدن آن، ادعای خسارت كند. طبق قانون، مالكیت بارنامه برابر است با مالكیت كالا. یعنی دارنده آن مالك كالا شناخته می شود

اگر بارنامه از نوع “Negotiable” باشد، یعنی قابل معامله و انتقال می باشد و هر كس آن را داشته باشد مالك كالا شناخته می شود. اگر از نوع “Non-negotiable” باشد یعنی غیرقابل معامله و انتقال به دیگری می باشد و معمولا پشت نویسی شده و تنها یك مالك دارد كه نام او ذكر شده است

Several Original Bills of Lading:

شیوه معمول این است كه بارنامه در سه نسخه اصلی صادر می شود و در بندر مقصد تنها كافیست كه دریافت كننده كالا، یك نسخه را كه مربوط به اوست ارائه دهد. اگر بار به بندری غیر از مقصد تعیین شده در بارنامه منتقل شود، هر سه نسخه اصلی بارنامه باید ارائه شود

Bill of lading has not arrived:

گاهی اتفاق می افتد كه بارنامه به موقع به بندر تخلیه نمی رسد. در مسیرهای كوتاه و مخصوصا در مورد كشتی های تانكر این مشكلی رایج است زیرا ممكن است مواد نفتی در حالی كه در كشتی در حال حمل می باشند چندین بار فروخته شوند. در این وضعیت حمل كننده هرگز نباید بار را بدون ارائه بارنامه تحویل دهد

.

كنوانسیون های بین المللی مربوط به بارنامه: